Pepermunt

Kleur:

Helder kleurloos tot lichtgeel

Geur:

Zoet muntachtig, peperachtig

Smaak:

Scherp muntachtig

Consistentie:

Vloeibaar

Bereiding:

Stoomdestillatie van bloeiend kruid

Plantenfamilie:

Lipbloemigen (Lamiaceae)

Benodigd plantenmateriaal:

100-200kg/1 liter olie

Menstype:

Kruidentype

Werkzame stoffen:

Monoterpenen (3-16%)

limoneen (1-5%)

α- en β-pineen (tot 5%)

sabineen

α-phellandreen

cis-ocimeen

myrceen

α- en γ-terpineen

Oxiden

1,8-cineol (3-8%)

caryophylleenoxide

Sesquiterpenen

β-caryophylleen (1-3%)

germacreen d (0-4%)

α-copaeen

Sesquiterpenolen (sporen)

Viridiflorol

Monoterpenolen

menthol (30-50%)

neomenthol (2-10%)

isomenthol (0-2%)

terpineen-4-ol

linalool

α-terpineol

Ketonen

menthon (13-30%)

isomenthon (2-10%)

neomenthon

piperiton

pulegone (<3%)

carvon

Esters

menthyl acetaat (2-10%)

isomenthyl acetaat

menthyl butyraat

menthyl isovaleraat

Andere

menthofuraan (0,1-8%)

sabineenhydraat (0,2-2,3%)

Formeel onderzoek naar effecten op de huid zijn voor pepermunt nog niet uitgevoerd. Wees daarom zeer voorzichtig bij gebruik van pepermunt olie bij een gevoelige of beschadigde huid. Gebruik pepermunt alleen uitwendig tijdens zwangerschap en zoogperiode. Pure pepermunt is inwendig en op de huid niet geschikt bij kinderen tot 6 jaar. Pepermunt essentiële olie beïnvloedt de werking van homeopatische geneesmiddelen negatief; daarom niet gebruiken als u deze medicijnen neemt.

Veiligheid: Licht ontvlambaar, stabiele vloeistof, schokbestendig, niet toxisch bij inhaleren, buiten het bereik van kinderen houden.

Oogcontact: eventuele contactlenzen indien mogelijk verwijderen en met open ogen 15 minuten spoelen met overvloedig water.

Huidcontact: gecontamineerde huid grondig afspoelen en wassen met water en een neutrale zeep.

Bij indigestie: melk of water drinken, een arts waarschuwen en etiket/verpakking tonen.

Grenswaarde 10 ppm: 'leave-on' producten - producten blijven declaratievrij tot een dosering van 0,050%.

Grenswaarde 100 ppm: producten 'afspoelen' - producten blijven declaratievrij tot een dosering van 0,500%.

Allergenen: limoneen.

Pepermunt, Mentha Piperita, behoort tot de plantenfamilie van lipbloemigen, Lamiaceae. Het aromatische meestal behaarde kruid was al bij de Egyptenaren, Grieken en Romeinen een bekend middel tegen spijsverteringsklachten. Het is een over de hele wereld voorkomend kruid waaruit in de loop der eeuwen vele bastaarden ontstaan zijn die vaak alleen onder plaatselijke namen bekend zijn.

De familienaam Mentha zou uit een Griekse sage stammen.
Hades, de God van de onderwereld was verliefd op de nymf Minthe, dochter van riviergod Kokythos. Hierdoor onstak zijn vrouw, de godin Persephone, in woede en wilde de nymf doden. Hades verhinderde dit door Minthe in een heerlijk geurend kruid te veranderen.

Munt was bij de Egyptenaren ruim 1000 jaar voor Christus al bekend. Het kruid moest o.a. doden beschermen bij hun reis in het  hiernamaals. De Romeinen reinigenden de eettafel met muntbladeren en maakten munt tot symbool voor gastvrijheid. Hebreeër bedekten de vloer van hun tempels met muntbladeren een gebruik wat veel later door italiaanse kerken overgenomen werd. Hier heette het kruid Erba santa Maria.

Overal in de geschiedenis duikt pepermunt weer op; om tanden wit te maken, om gerechten te kruiden etcetera. Tegenwoordig zit munt in bijna iedere tandpasta en wordt het gebruikt bij migraine en om zijn kalmerende werking op de huid.

Mentha piperita is een kruising tussen watermunt, Mentha aquatica en groene Munt, Mentha viridis die voor het eerst aan het eind van de 17e eeuw in Engeland ontdekt werd.

De essentiële olie wordt verkregen door traditionele waterdamp distillatie van de, soms gedeeltelijk gedroogde, bladeren en bloeitoppen. Het tijdstip van oogsten is belangrijk om zeker te zijn van een maximum aan werkzame bestanddelen. Het is een kleurloze tot lichtgele olie, die dikker wordt als hij veroudert.

Pepermunt essentiële olie bezit een breed werkingsgebied. Zo is de olie antiseptisch, ontstekingsremmend (ingewanden en urinewegen), mild pijn verdovend (bij hoofdpijn en migraine), verkoelend, tegen jeuk, krampstillend, zuiverend (bloed), slijmoplossend, stimulerend, een tonicum (hart, hersenen, lever) en een digestivum.

Pepermunt essentiële olie heeft een kalmerende werking als men geestelijk of intellectueel uitgeput is. Verdamp deze olie in de studeerkamer of op plaatsen waar intellectuele arbeid wordt verricht. Pepermunt essence zuivert de omgeving van onrust en spanningen en heeft een kalmerende invloed op overspannen mensen.

Het pepermunt type voelt zich bedreigd in zijn individualiteit en heeft te kampen met minderwaardigheidsgevoelens. Deze persoonlijkheid moet zijn zelfvertrouwen terug krijgen en eerst leren zich te ontspannen. Daarna kan hij eens gaan kijken of er geen leuke hobby bestaat waarin hij zijn creativiteit kwijt kan en waar hij zich helemaal kan laten gaan.

Noot: kopnoot

Element: lucht/vuur

Chakra: wortel- keel en solar plexus chakra

Kleur: groen en violet

Pepermunt essentiële olie werkt op het ego en verdrijft gevoelens van hoogmoed en eigendunk. De olie helpt ons eveneens minderwaardigheidsgevoelens te overwinnen. Dat is niet zo vreemd als het lijkt, omdat achter hoogmoed en arrogantie dikwijls een minderwaardigheidscomplex schuilgaat. Pepermunt wordt geassocieerd met reinheid, als zodanig is de olie een steun voor mensen die een ethisch hoogstaand leven wensen te leiden.

Verstuiven

Bij gebruik in een geurverspreider verspreidt pepermunt een zuivere geur in de ruimte. Vooral op ziekenkamers met ernstig zieke patiënten is pepermunt een frisse en zuiverende geur. Via verdamping is pepermunt bij alle vormen van verkoudheid, griep en (droge) hoest in te zetten. Pepermunt gaat de ontsteking tegen en lost het slijm op. Pepermunt bij koorts heeft de eigenschap te verwarmen als het koud is en te verkoelen als het warm is. De olie zorgt er ook voor dat we helder kunnen denken en ons beter kunnen concentreren.

Op de huid

Zie algemene voorzorgsmaatregelen en waarschuwingen. Pepermunt verlicht jeuk (netelroos en eczeem) en verzacht, ontvet en koelt de huid. Het versterkt de bloedstroom naar waar het is aangebracht.

In bad

Zie algemene voorzorgsmaatregelen en waarschuwingen. In te zetten bij luchtweginfecties, hoofdpijn, jeuk en bij een slecht werkende lever en pancreas. Voorzichtigheid is geboden omdat pepermunt sterk kan verkoelen! Bij kinderen tot 6 jaar kan het verkoelende effect in bad te sterk zijn.

Inwendig

Pepermunt (in honing): bij slechte adem, slechte spijsvertering, misselijkheid of reisziekte.

Bij verstuiving

Enkele druppels naar eigen voorkeur.

Op de huid

Maximaal 4% bij volwassenen – bij plaatselijk gebruik; 0,1% bij mensen met overgevoeligheid.

In bad

Maximaal 4 druppels in een vol bad.

Inwendig

1-2 maal daags 5-10 druppels, opgelost in een theelepel honing en mengen in een glaasje water.

OVERDOSERING EN BIJWERKINGEN

In lage doseringen is pepermunt essentiële olie non-toxisch. Omdat pepermunt irriterend op de huid kan zijn, is het aan te raden de olie alleen plaatselijk en altijd verdund te gebruiken. De menthol in pepermunt kan aanleiding geven tot overgevoeligheid (dermatitis, plotselinge hitte, hoofdpijn). Verkrampingen van de glottis (stembanden) is bij kleine kinderen voorgekomen. Daarom is het af te raden pure pepermunt rond de neus te gebruiken.

Buikklachten: meng 4 druppels pepermunt-, 6 druppels basilicum en 6 druppels marjolein essentiële olie met 5 ml. natuurlijke emulgator of hydrofiele badolie. Voeg dit toe aan een heet bad en baad hierin 20-25 minuten. Heb je geen bad? Halveer bovenstaande dosering en voeg dit toe aan een voetbad. Maak ook een huidolie: meng 10 druppels pepermunt-, 15 druppels basilicum en 15 druppels marjolein essentiële olie met 30 ml. DIY massage olie in een donkerbruin glazen flesje. Smeer met een beetje van dit mengsel je maag- en darmstreek in, in de richting van de klok mee. Smeer ook je voetzolen grondig met een beetje van dit mengsel in.

Hoofdpijn: meng 4 druppels pepermunt-, 6 druppels basilicum- en 4 druppels eucalyptus essentiële olie met 5 ml. natuurlijke emulgator of hydrofiele badolie. Voeg dit toe aan een heet bad en baad hierin 20-25 minuten. Heb je geen bad? Halveer bovenstaande dosering en voeg dit toe aan een voetbad. Stoom ook enkele malen per dag: voeg 1 druppel pepermunt-, 2 druppels basilicum en 1 druppel eucalyptus toe aan een stoom inhalator (of schaaltje) met heet water en stoom minstens 3 maal daags 10 minuten totdat je klachten verdwenen zijn. En meng 8 druppels pepermunt-, 8 druppels lavendel- en 8 druppels marjolein essentiële olie met 5 ml. DIY massage olie in een donkerbruin glazen flesje. Masseer meerdere malen met een beetje van dit mengsel je voorhoofd, je nek en je schouders in. Je kunt ook kiezen voor een koud kompres: meng 4 druppels pepermunt-, 4 druppels lavendel- en 4 druppels marjolein essentiële olie met 2½ ml. natuurlijke emulgator of hydrofiele badolie. Voeg dit toe aan een 1½ liter koud water en doop hierin een kompresdoekje. Wring dit licht uit en leg dit kompres 20 minuten op je voorhoofd (pas op dat het niet in je ogen gaat lekken). Zorg dat het kompres vochtig en koel blijft dus af en toe opnieuw indopen en uitwringen.

Opgeblazen gevoel: meng 10 druppels pepermunt-, 10 druppels marjolein- en 8 druppels lavendel essentiële olie 30 ml. DIY massage olie in een donkerbruin glazen flesje. Smeer met een beetje van dit mengsel je darmstreek in, in de richting van de klok mee. Smeer ook je voetzolen grondig met een beetje van dit mengsel in. Herhaal dit meerdere malen per dag totdat je klachten zijn verdwenen.

Meer recepten? Koop hier de downloadbare PDF met meerdere recepten!