Oregano of wilde marjolein, Oreganum vulgare, is een struikvormig kruid met een harige stengel, donkergroene eivormige bladeren en roze tot paarse bloemen. De plant is geheel bedekt met harige olie-cellen, de plezierige aromatische geur doet aan tijm denken.
Oregano behoort tot de plantenfamilie Lamiaceae en komt oorspronkelijk uit Zuid-Europa. Het kruid wordt nu over de hele wereld gecultiveerd vooral in Zuid-Amerika, USA en India. In Europa komen zowel de gekweekte als de oorspronkelijke plant in het wild voor. In Nederland en België is het wilde kruid beschermd.
Oregano heeft een uitgesproken sterke smaak en een pikante bijsmaak die afhankelijk is van de groeiplaats. Het verse kruid wordt veel in Italiaanse, Spaanse en Mexicaanse gerechten gebruikt. Vooral door de opkomst van de pizza is de interesse voor oregano zeer groot geworden.
De naam is afgeleid van het Griekse “oros” berg en “ganos” vreugde. In de oudheid was oregano door Aphrodite tot een vredessymbool gemaakt. Bruidsparen droegen een krans gevlochten van bloeiende planten opdat de liefde van de bruidegom eeuwig zou blijven bestaan.
Bij de oude Egyptenaren was al bekend dat oregano kon genezen, wonden kon desinfecteren en voeding kon conserveren. Ter bestrijding van hoofdpijn werden in de 16e eeuw geconfijte Wilde marjoleinbloemen gegeten. Karmelieter monniken brouwden met alcohol een drank van oregano en andere kruiden. Deze spiritus aromaticus werd ingenomen bij misselijkheid en flauwtes.
Het kruid werd in het Middellandse Zeegebied door de autochtone bevolking vele eeuwen gebruikt voor de behandeling van kwaaltjes, zoals spijsverteringsproblemen, luchtwegproblemen en ontstekingen.
Moderne laboratorium studies hebben deze anti-biotische, anti-virale en schimmelwerende eigenschappen bevestigd.
Een essentiële olie wordt gewonnen door stoomdestillatie van het bloeiende kruid. 50 tot 100 kilo kruid levert 1 kilo olie, deze is lichtgeel van kleur, met een warme, kruidige, kamferachtige geur. De olie bevat een hoog gehalte, 80-90%, fenolen (cavacrol en thymol) en wordt bij het ouder worden bruin.
Het is naar de mening van deskundigen één van de meest krachtige anti-septische oliën en doodt vele bacteriën, schimmels en virussen. Hij wordt daarom veel gebruikt voor de behandeling van allerlei infecties. Het is eveneens een immunostimulant en een goede expectorant (slijmoplosser).
Bovendien wordt oregano olie in de voedingsindustrie in grote hoeveelheden gebruikt als smaakversterker. In de cosmetische industrie is het een geurcomponent in zepen, parfums en lotions.